Każdego roku infekcje wirusowe stanowią przyczynę mniej lub bardziej poważnych problemów w obrębie dróg oddechowych. Wirus RSV jest jednym z najpopularniejszych patogenów wśród dzieci poniżej 2 roku życia. Jakie objawy wywołuje i czy istnieją skuteczne sposoby infekcji zakażenia tym wirusem?
Czym jest wirus RSV?
Respiratory Syncytial Virus (RSV), czyli syncytialny wirus układu oddechowego, jest patogenem rodzaju Pneumoviridae, który jest przedstawicielem rodziny Paraxymoviridae wywołującej takie choroby jak odra, paragrypa czy świnka. Określenie wirusa RSV mianem syncytialnego wynika, że zainfekowane komórki ulegają połączeniu w wielojądrowe struktury nazywane syncytiami. W przeciwieństwie do innych wirusów w jego budowie nie występuje hemglutynina i neuraminidaza.
W praktyce wyróżnia się dwie postaci wirusa RSV – A i B – przy czym ta pierwsza przejawia znaczną przewagę w kontekście występujących zakażeń, które mają charakter sezonowy. Infekcje syncytialnymi wirusami są najczęściej odnotowywane od listopada do kwietnia, czyli jak w większości chorób układu oddechowego.
Kto jest narażony na infekcje wirusem RSV?
Najczęściej chorującym są dzieci między 6 tygodnie a 6 miesiącem życia – to właśnie w tej grupie zakażenie wirusem RSV jest szczególnie niebezpieczne i w większości przypadków przebiega objawowo, zwłaszcza przy pierwotnej infekcji. Niemniej jednak syncytialny wirus może też atakować starsze dzieci i dorosłych, ale wówczas stopień nasilenia objawów jak i intensywność samej choroby jest znacznie mniejsza. Ponadto warto wspomnieć, że wrażliwość na infekcje RSV jest znacznie większa u seniorów i osób borykających się z chorobami immunologicznymi.
Do zakażenia wirusem dochodzi wskutek bezpośredniego kontaktu z chorym lub jego wydzielinami – infekcja drogą kropelkową jest wyjątkowo rzadka.
Objawy zakażenia wirusem RSV
Obraz kliniczny pacjentów z infekcją uwarunkowaną przez wirus RSV obejmuje szereg objawów ze strony układu oddechowego. W większości przypadków są to zmiany zapalne oskrzelików płucnych i płuc, które przebiegają w asyście mniej lub bardziej nasilonych ataków kaszlu (początkowo suchego, później mokrego), nieżytu błon śluzowych nosa, nadmiernej produkcji wydzieliny oddechowej, problemów z oddychaniem. Niekiedy może występować gorączka, choć nierzadko infekcja rozwija się bez niej. U niektórych dzieci stwierdza się występowanie zmian zapalnych ucha środkowego oraz trzeszczenia i/lub świsty. W ciężkiej postaci infekcji RSV może dojść do rozwoju niewydolności oddechowej, a nawet pojawić się sinica.
Leczenie infekcji wirusem RSV
Farmakoterapia zakażeń wirusem RSV ma charakter objawowy. W tym celu najczęściej wykorzystywane są niesteroidowe leki przeciwzapalne, które pomogą w złagodzeniu występujących dolegliwości. Niemniej jednak większość specjalistów podkreśla, że infekcje RSV przechodzą samoistnie – choroba najczęściej trwa od 1 do 2 tygodni. Bardzo dobre rezultaty w leczeniu przynosi też bierna tlenoterapia lub nebulizacja przy użyciu roztworu soli. Ponadto wyjątkową skuteczność w neutralizacji wirusów RSV A i B wykazuje paliwizumab – monoklonalne przeciwciało IgG, które oddziałuje na białka fuzyjne patogenu. Wsparciem leczenia mogą być inhalacje i irygacje zatok, oczywiście w sytuacji gdy u dziecka występuje duża niedrożność dróg oddechowych i spora ilość zalegających pokładów wydzieliny oddechowej.
Brak dostatecznej efektywności w walce z wirusami RSV nie wykazują:
- antybiotyki
- inhibitory neuraminidazy
- leki wziewne np. glikokortykosteroidy, beta2-mimetyki
Bibliografia:
- Chrobak E., et al. „Przebieg zakażeń RSV u hospitalizowanych niemowląt i małych dzieci.” Przegląd Lekarski 2011, 68(1): 63-67.
- Ratajczyk-Pekrul K., Tolak-Omernik K., Sybilski AJ. „Zapalenie oskrzelików – skuteczne czy nieskuteczne metody leczenia?” Pediatria Polska 2010, 85(4): 388-393.
