O wirusach
Wirusy są mikroskopijnymi czynnikami zakaźnymi, które zawierają materiał genetyczny, DNA albo RNA. Materiał genetyczny otoczony jest płaszczem białkowym. Wirusy są niezdolne do samodzielnej biosyntezy oraz reprodukcji. Są one zależne od organizmu gospodarza, którym może być zwierzę, człowiek, roślina, a nawet bakteria.
Wirusy zyskały sławę głównie dzięki swoim zdolnościom do wywoływania chorób. To właśnie wirusy są odpowiedzialne za wiele powszechnych epidemii chorób i śmierci.
Do najpopularniejszych chorób wirusowych można zaliczyć AIDS, COVID-19, odrę i ospę.
Jak wyglądają wirusy?
Kształt wirusów jest bardzo różnorodny. Niemniej jednak wirusy zbudowane są z kwasu nukleinowego oraz białka. Związki te tworzą rdzeń wirusa nazywany nukleokapsydem. Nukleokapsyd może być pokryty osłonką lub pozostawać nagi. Kapsydy zbudowane z tak zwanych kapsomerów, czyli podjednostek białkowych. Wirusy mogą zawierać jeden z dwóch kwasów nukleinowych DNA lub RNA. Nigdy nie występują one razem. Kompletna cząsteczka wirusa nazywana jest wirionem.
Rodzaje wirusów różnią się między innymi
- rodzajem kwasu nukleinowego
- liczbą nici kwasu nukleinowego i ich postacią
- polarnością genomu wirusa
- rodzajem białek
- liczbą kapsomerów
- kształtem i ułożeniem kapsomerów
- osłonką nukleokapsydu
- rozmiarem
Część z powyższych parametrów jest brana pod uwagę podczas klasyfikacji wirusów.
Podział wirusów
Wirusy zawierające DNA
- Parwowirusy
- Adenowirusy
- Papillomawirusy
- Herpeswirusy
- Pokswirusy
Wirusy zawierające RNA
- Pikornawirusy
- Paramyksowirusy
- Koronawirusy
- Retrowirusy
- Reowirusy
Jak się przenoszą wirusy?
Wirusy mogą przenosić się różnymi drogami. Do zakażenia dochodzi najczęściej z człowieka na człowieka, ale możliwe są również zakażenia odzwierzęce.
Wirusy najczęściej przenoszą się poprzez:
- bezpośredni kontakt z płynami ustrojowymi osoby zakażonej
- drogą kropelkową
- drogą pokarmową
- za pomocą wektorów np. owadów
- drogą jatrogenną
- poprzez kontakt z zainfekowanymi przedmiotami
Dlaczego antybiotyki nie działają na wirusy?
Dlaczego antybiotyki nie działają na wirusy?
Antybiotyki to złożona grupa związków, które działają na różne elementy strukturalne oraz enzymatyczne bakterii hamując ich wzrost i zabijając je. Antybiotyki m.in. hamują syntezę ściany komórkowej, hamują replikację materiału genetycznego, powstawanie białek czy zaburzają przepuszczalność błony komórkowej. Jak widać, są to elementy, których wirusy nie posiadają. Antybiotyki uszkadzają elementy strukturalne oraz blokują szlaki metaboliczne, które występują u bakterii, ale nie ma ich u wirusów. Dlatego właśnie antybiotyki nie działają na wirusy.
Chcesz wiedzieć więcej o wirusach? Zajrzyj do naszego bloga.
