Acyklowir – jeden z najskuteczniejszych leków przeciwwirusowych
Leki zawierające acyklowir są rekomendowane przede wszystkim w przypadkach obu typów wirusa opryszczki (tj. genitalnej i wargowej), a także innych patogenów np. ospy wietrznej, cytomegalii, półpaśca czy Epsteina i Barr (EBV). Działanie acyklowiru polega na hamowaniu syntezy wirusowego DNA, co skutkuje upośledzeniem dalszego procesu replikacji chorobotwórczego mikroorganizmu i tym samym zapobiega rozwojowi infekcji. Warto też dodać, że acyklowir nie oddziałuje na metabolizm ludzkich komórek gospodarza. Miejscowe leki przeciwwirusowe na bazie acyklowiru występują w formach krem, żelu, maści do oczu i specjalnego sztyftu na skórę. Aycklowir jest lekiem przeciwwirusowym zaliczanym do grona nukleozydowych i nukleotydowych inhibitorów polimeraz kwasów nukleinowych.
Czy acyklowir to jedyny miejscowy lek przeciwwirusowy?
Innym lekiem przeciwwirusowym do miejscowego użycia jest denotiwir, który występuje w formie kremu Vratizolin. Pozostałe preparaty przeciwwirusowe jak np. walacyklowir, pranobeks inozyny, symeprewir, ombitaswir, rybawiryna czy oseltamiwir to leki o działaniu systemowym, co oznacza, że są dostępne wyłącznie w formie kapsułek, tabletek czy roztworów doustnych. Ten typ leków wykorzystuje się w przypadkach uogólnionych infekcji wirusowych, które nie są ograniczone do konkretnej części ciała. Wynika to także z faktu, że pozostałe choroby wirusowe nie dotyczą wyłącznie skóry i stąd niezbędne jest użycie preparatów oddziałujących na cały organizm.
Czy maści przeciwwirusowe z acyklowirem są bezpieczne?
Acyklowir to lek przeciwwirusowy, który jest na ogół dobrze tolerowany przez organizm. Głównym przeciwwskazaniem do jego użycia jest uczulenie na acyklowir i walacyklowir. Niejednokrotnie maści z acyklowirem na opryszczkę wargową nie są polecane w przypadku infekcji narządów płciowych. Przeważnie problem opryszczki genitalnej wymaga wdrożenia indywidualnego leczenia, w którym oprócz acyklowiru wykorzystuje się inne preparaty przeciwdziałające zakażeniu.
Ponadto warto pamiętać, że acyklowir podobnie jak inne środki farmakologiczne może wchodzić w interakcje z szeregiem innych leków. Dlatego też acyklowir nie jest polecany w połączeniu z teofiliną, cyklosporyną, kwasem mykofenolowym, rybawiryną, fenytoiną, kwasem walproinowym i interferonami.
Acyklowir może też powodować działania niepożądane jak np. ból brzucha, zawroty głowy czy nudności i biegunkę. W przypadku miejscowego podania acyklowiru istnieje ryzyko występowania zmian alergicznych np. przesuszenia skóry, stanu zapalnego i uciążliwego uczucia pieczenia.
Leki przeciwwirusowe – miejscowe czy systemowe?
Miejscowe leki przeciwwirusowe gwarantują skoncentrowane działanie na obszar objęty infekcją. Aplikacja leku bezpośrednio na zakażoną skórę pozwala skrócić czas potrzebny na uzyskanie efektu terapeutycznego, co w przypadku leków systemowych (np. tabletek) trwa nieco dłużej z uwagi na trawienie i przyswajalność. Niemniej jednak leki o uogólnionym działaniu są przeważnie w większych dawkach, a to ogranicza liczbę podawanych porcji w trakcie dnia. Dobór formy i mocy produktu leczniczego jest wielce indywidualny i dopasowany do aktualnego stanu pacjenta.
Bibliografia:
- https://www.doz.pl/leki/w1385-Acyklowir
- https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=44
- https://www.doz.pl/apteka/p2517-Vratizolin_30_mgg_krem_3_g