Wirusowe zapalenie wątroby jest poważną chorobą, której leczenie bazuje na zastosowaniu odpowiednich środków farmakologicznych. Które leki przeciwwirusowe można wykorzystać w trakcie leczenia WZW?
Wirusowe zapalenie wątroby – co warto wiedzieć?
Specjaliści wyróżniają aż sześć różnych szczepów wirusów, które mogą wywoływać stan zapalny wątroby. W Polsce najczęściej wspomina się o trzech z nich:
• wirusowe zapalenie wątroby typ A (WZW A)
Wirus HAV wywołuje chorobę, którą potocznie nazywa się żółtaczką. Ten rodzaj infekcji jest zwykle następstwem przeniesienia patogenu przez skażoną żywność lub nieumyte ręce, transfuzji krwi, stosowania brudnych igieł (narkomania) lub braku zabezpieczenia w trakcie kontaktu seksualnego. WZW typ A nie skutkuje przewlekłym zapaleniem wątroby.
• wirusowe zapalenie wątroby typu B (WZW B)
W przypadku wirusa HBV zakażenie następuje podczas zabiegów, które przebiegają z naruszeniem ciągłości skóry. Mogą to być jednakowo interwencje chirurgiczne i zabiegi niemedyczne (np. wizyta u kosmetyczki, w salonie tatuażu, zakładzie piercingowym) – w przypadku WZW B wystarczy niewielka ilość krwi, aby doszło do zakażenia wirusem. Oprócz tego patogen może dostać się do organizmu podczas stosunku seksualnego
• wirusowe zapalenie wątroby typu C (WZW C)
Ten rodzaj wirusa jest zwykle przenoszony poprzez bezpośredni kontakt z krwią osoby zakażonej WZW C lub wszelkimi przedmiotami, które miały z nim związek (np. szczoteczka do zębów, akcesoria do golenia). Oprócz tego wirusowe zapalenie wątroby typ C może być następstwem transplantacji narządów, hemodializy lub stosowania niesterylnego sprzętu medycznego.
Farmakoterapia wirusowego zapalenia wątroby
Terapia wirusowego zapalenia wątroby typu A bazuje przede wszystkim na przeciwdziałaniu objawom, ograniczeniu rozwoju choroby i utrzymaniu optymalnego komfortu życia pacjenta. Na ten moment brak skutecznego leczenia przyczynowego.
Zupełnie inaczej jest w przypadku WZW B i WZW C, które poddaje się leczeniu farmakologicznemu. Oto leki wykorzystywane w tego typu zapaleniach wątroby.
Nukleozydowe/nukleotydowe inhibitory odwrotnej transkryptazy (NRTIs)
Działanie tych leków powoduje zahamowanie enzymu odwrotnej transkryptazy. Efektem tego jest zastopowanie procesu przepisywania materiału genetycznego z wirusowego RNA na DNA. Wynikiem tego jest zatrzymanie powstawania nowych cząsteczek wirusa i zablokowanie dalszego rozwoju choroby. Przykładowymi lekami są abakawir, adefowir, emtrycytabina, lamiwudyna i zydowudyna.
Nienukleozydowe inhibitory odwrotnej transkryptazy (NNRTIs)
Mechanizm działania tych leków jest identyczny jak poprzedniej grupy – wykorzystuje się je w przypadku tych szczepów wirusów, które są oporne na działanie nukleozydowych inhibitorów odwrotnej transkryptazy. Przykładowe leki to efawirenz, etrawiryna i newirapina.
Inhibitory proteazy (PI)
Ta grupa leków ma za zadanie ograniczenie aktywności enzymów proteolitycznych, co upośledza proces syntezy białek strukturalnych i niestrukturalnych tworzących cząsteczki wirusa. W trakcie terapii należy je wykorzystywać wraz z peginterferonem alfa oraz rybawiryną. W przypadku WZW C są to inhibitory proteazy serynowej jak np. boceprevitr, symeprevir.
Inhibitory białka NS5A
Leki z tego grupy prowadzą do zablokowania wirusowego kompleksu replikacyjnego, który zawiera białka NS5A. Te leki są szczególnie polecane przy wirusie HCV. Przykładowymi lekami są elbaswir, welpataswir i ombitaswir.
Bibliografia:
1. https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/choroby/watroba/50949,ostre-wirusowe-zapalenie-watroby-wzw
2. https://www.nowafarmacja.pl/blog/wirusowe-zapalenie-watroby-typu-a-wzw-a-zoltaczka-pokarmowa-objawy-przyczyny-leczenie-i-dieta
3. https://www.farmakoekonomika.com.pl/terapia-antyretrowirusowa-bezpieczenstwo-stosowania-inhibitorow-odwrotnej-transkryptazy/
