Czym są norowirusy?

Czym są norowirusy?

Świat chorobotwórczych drobnoustrojów jest naprawdę bogaty w wiele rozmaitych patogenów. Wśród wirusów istnieje wiele pomniejszych typów, które odznaczają się m.in. wywoływaniem konkretnych dolegliwości. Jednym z takowych są norowirusy. Do czego może doprowadzić infekcja norowirusowa? W jaki sposób można się zarazić norowirusami? Czy istnieją leki, które pozwalają je skutecznie zwalczyć?

Norowirusy – co to jest?

Mianem norawirusów określa się chorobotwórcze patogeny, które należą do rodziny Caliciviridae – podobnie jak sapowirusy. Za charakterystyczną cechę norowirusów przyjmuje się to, że odpowiadają w głównej mierze za mniej lub bardziej nasilone zmiany zapalne w obrębie przewodu pokarmowego np. norowirusowe zapalenie żołądka i jelit, które przeważnie (błędnie) określa się mianem grypy żołądkowej, czy niezwykle popularny problem biegunki podróżnych. Norawirusy, w przeciwieństwie do rotawirusów, mogą zakażać osoby w każdym wieku.
Warto też dodać, że norowirusy odznaczają się niewielką dawką zakażającą (już 10 cząsteczek wirusa może doprowadzić do rozwoju infekcji). Norowirusy mogą zostać inaktywowane pod wpływem temperatury o wartości 60ºC (co najmniej 30 minut ekspozycji). Patogeny te są zdolne przeżyć 7 dni na powierzchniach nieożywionych.

Jak dochodzi do zakażenia norowirusami?

Podobnie jak w przypadku innych patogenów, tak samo i norowirusy rozprzestrzeniają się wskutek bezpośredniego kontaktu z osobami zakażonymi. Duże skupiska ludzi to idealne miejsce dla rozwoju norowirusów, zwłaszcza gdy dodatkowo istnieją czynniki zwiększające prawdopodobieństwo zakażenia:

  • obniżona odporność (np. szpitale)
  • wielochorobowość (np. domy pomocy społecznej)
  • kiepskie warunki sanitarne (np. kurorty wakacyjne w krajach tropikalnych, poligony wojskowe)

Znaczna część zakażeń norowirusami dotyczy dzieci, co często wiąże się z występowaniem sezonowych biegunek w żłobkach i przedszkolach.
Niemniej jednak nie tylko bezpośredni kontakt z chorym stanowi sposób na przedostanie się norowirusów do ludzkiego organizmu. Częstym powodem zakażenia jest kontakt z wydzielinami innych osób, co może mieć miejsce np. wskutek korzystania z publicznych toalet czy innych sanitariatów, dotykania mebli czy przedmiotów osobistych jak ubrania. Czasami wystarczy wdychanie powietrza, w którym znajdują się wirusowe cząsteczki, które pochodzą z wydzielin chorego np. z wymiocin.

Niemniej jednak należy zaznaczyć, że infekcje norowirusowe następują też wskutek spożycia zakażonej wody lub żywności. To niezwykle częsty problem podczas podróży do krajów tropikalnych, w których standard higieny może być znacznie niższy niż w krajach rozwiniętych. Szacuje się, że 5-10% przypadków biegunki podróżnych (zwanej też zemstą faraona) jest wywołana przez norowirusy.

Norowirusy – objawy

Okres wylęgania się wirusów po uprzednim zakażeniu jest wyjątkowo krótki. Infekcja rozwija się przeważnie od 1 do 2 dni, a średni czas trwania choroby jest uzależniony do wieku pacjenta:

  • dzieci – do 72 godzin
  • dorośli – do 60 godzin

Przeważnie norowirusy są wydalane z organizmu przez około 5-7 dni. Wyjątkiem są osoby z upośledzoną odpornością i wówczas ten czas może wydłużyć się do 2-4 tygodni.
Objawy zakażenia norowirusem są w głównej mierze związane z przewodem pokarmowym. Dlatego osoby z infekcją mają przeważnie problemy w formie nudności i wymiotów, biegunki, bólu brzucha i nadmiernego osłabienia. U niektórych mogą występować też inne dolegliwości np. dreszcze, bóle głowy czy gorączka.

Infekcja norowirusami – jak leczyć jelitówkę?

Nieżyt jelit i żołądka uwarunkowany zakażeniem przez norowirusy jest chorobą samoograniczającą się, co oznacza, że problem po kilku dniach mija. Na ten moment nie ma leków przeciwnorowirusowym – przy intensywnych biegunkach zalecane jest spożycie elektrolitów i zapewnienie organizmowi optymalnego nawodnienia, pomocne okażą się również probiotyki.

 

Bibliografia:

  1. Pakulska M., Jackowska-Tracz A., Tracz M. „Norowirusy w żywności – najczęstszy niebakteryjny czynnik zakażeń pokarmowych u ludzi.” Życie Weterynaryjne 2014, 89(8): 694-695.
  2. Kalicki B., et al. „Zakażenia żołądkowo-jelitowe o etiologii norowirusowej.” Pediatria i Medycyna Rodzinna 2010, 6(4): 283-286.
  3. Napiórkowska A., Sadkowska-Todys M. „Sytuacja epidemiologiczna zakażeń norowirusami ludzi w Polsce w latach 2004-2008.” Przegląd Epidemiologiczny 2010, 64: 27-33.
  4. https://www.gov.pl/web/gis/norowirusy